Şımşıpe Yediniz mi?*
Bu makalede, Şırnak’a özgü bir yemek olan “Şımşıpe”yi yakından tanıyacak ve bu özgün lezzetin özelliklerini keşfedeceğiz.
Şımşıpe Şırnak ile özdeşleşmiş, tarihi çok eskilere dayanan karışık bir dolma ve sarma yemeğidir. Bu yemek M.Ö 6000-7000 yıllarında sadece soğanların doldurulması ile yapılıyordu. Yöre halkı Cizre – İdil – Güçlükonak bölgesinde yetiştirilen büyük ve iri taneli şeşreze adı verilen pirinci, yapılan Şımşıpede kullandı. Daha sonra M.Ö 220’li yıllarda Şımşıpe yemeğinde kabak, patlıcan ve biber dolması da kullanılmaya başlandı. 1840’lı yıllarda Emir Bedirhan Bey tarafından Fransa’ya gönderilen Üniversite öğrenciler tarafından iri bir domates çeşidinin tohumu yöreye getirildi. Bu tarihten sonra domateslerde içleri doldurularak Şımşıpeye eklendi. Son olarak yörede uzun yıllardır yapılan yaprak sarmalarının da eklenmesi ile Şımşıpe tamamlandı.
Malzemeler:
• 500 gr koyun eti kıyması
• 500 gr pirinç
• 1 çay kaşığı tuz
• Yarım çay kaşığı karabiber
• 1 yemek kaşığı sıvı yağ
• Yarım çay kaşığı biber
• 250 gr pancar yaprağı veya ebegümeci yaprağı veya asma yaprağı
• 3 baş soğan
• 2 dolma kabağı
• 1 patlıcan
• 2 tane dolma biber
• 2 orta boy domates
• 1 çay bardağı tane sumak
• 3 su bardağı su
• 1 baş maydanoz
• 1 yemek kaşığı salça
Yapılışı:
Bütün sebzeler ve kıyma yıkanır; kabak, patlıcan, domates ve biberlerin üst kısmı açılarak içleri oyulur. Pancar yapraklarının kalın damarları kesilir. Soğanlar ya sıcak suda 5-10 dakika bekletilip sonra açılır veya temiz bir bezin üzerinde her tarafı yere yavaş yavaş vurularak açılır. Çiğ Kıyma, çiğ pirinç, tuz ve baharatlar karıştırılır. (İstenirse patlıcan, kabak, domates içlerinden çıkan
sebze parçaları da bu karışıma eklenebilir. Ayrıca karışıma isteğe bağlı maydanoz da eklenebilir.) Soğanların içine hazırlanan içten koyulup kendisini kapatabilecek şekilde dürülür. Kabak ve patlıcanlar doldurulunca her ikisinin açık başları birbirine geçecek şekilde tutturulup tencerenin dibine konulur. Yapraklara iç doldurulup sarılır. Bu işlem bittikten sonra sarma ve dolmaların üzerine 3 bardak su ile çözünmüş sumak suyu dökülür. Üzerine kilden yapılmış sarma-dolma taşı konulur. Kilden taş yoksa temiz 7-8 adet yassı ve yuvarlak nehir taşı konulur ve ateşe bırakılır. Kaynadıktan 15 dakika sonra ateşi hafifleştirilir. Suyunu çekip pişince ateşten indirilir ve servis yapılır. Yukarıdaki malzemeler 8-10 kişiliktir. Oranlara bağlı kalmak koşuluyla malzemeler azaltılabilir veya çoğaltılabilir.
ŞIRNAK BİLİM, SANAYİ VE TEKNOLOJİ İL MÜDÜRLÜĞÜ No: 301 – Mahreç İşareti, Bu coğrafi işaret, 6769 sayılı Sınai Mülkiyet Kanunu kapsamında 06.09.2017 tarihinden itibaren korunmak üzere 22.12.2017 tarihinde tescil edilmiştir.
*Bilgiler Ticaret, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı’ndan alınmıştır.